Το διαιτολόγιο των γευμάτων είναι ειδικά σχεδιασμένο για τις αντίστοιχα ηλιακές ομάδες από την επιστημονική ομάδα του Προγράμματος ΔΙΑΤΡΟΦΗ (βλέπε εδώ).

Δεδομένου ότι τα παιδιά έχουν διαφορετικές διατροφικές ανάγκες ανάλογα με την ηλικία τους, τα διαιτολόγια έχουν σχεδιαστεί με σκοπό να καλύπτουν τις ανάγκες αυτές και να προωθούν τη βέλτιστη ανάπτυξή τους.

Αναλυτικότερα, ο σχεδιασμός των γευμάτων γίνεται βάσει των παρακάτω:

1. του εγχειριδίου του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας «Food and nutrition policy for schools. A tool for the development of school nutrition programmes in the European Region. WHO Copenhagen 2006»,
2. των πρόσφατων συστάσεων για τις ανάγκες σε ενέργεια, μακροθρεπτικά και μικροθρεπτικά συστατικά κατά την παιδική και εφηβική ηλικία από την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA), και
3. του «Εθνικού Διατροφικού Οδηγού για Βρέφη, Παιδιά και Εφήβους» (www.diatrofikoiodigoi.gr).

Στο πλαίσιο του σχεδιασμού του διαιτολογίου καθορίζονται επίσης οι ειδικές τεχνικές προδιαγραφές των γευμάτων ώστε να διασφαλίζεται η ποιότητά τους. Συγκεκριμένα, τα είδη που περιλαμβάνονται στο διαιτολόγιο πληρούν αυστηρές τεχνικές προδιαγραφές και κριτήρια ποιότητας:

• Το σύνολο των αρτοσκευασμάτων παρασκευάζονται από αλεύρι ολικής άλεσης (τουλάχιστον 60% επί της συνολικής ποσότητας αλεύρου).
• Στο σύνολο των γευμάτων χρησιμοποιείται αποκλειστικά, ως πρόσθετη λιπαρή ύλη, το ελαιόλαδο.
• Εφαρμόζονται συγκεκριμένοι περιορισμοί στην ελάχιστη δυνατή περιεκτικότητα των αρτοσκευασμάτων σε προστιθέμενα σάκχαρα, αλάτι (νάτριο), καθώς και κορεσμένα λιπαρά.
• Δεν επιτρέπεται η προσθήκη συντηρητικών ουσιών (εκτός αν αυτό κριθεί απαραίτητο για παράταση του χρόνου ζωής κάποιου τροφίμου, πάντα σε πολύ μικρές συγκεντρώσεις και πάντα σύμφωνα με τα όρια που ορίζει η σχετική νομοθεσία) και καμία προσθήκη τεχνητών προσθέτων.
• Τα προϊόντα είναι κυρίως ελληνικής προέλευσης, εκτός από τη μπανάνα που η εγχώρια παραγωγή δεν επαρκεί.

Έτσι, ένα ενδεικτικό γεύμα περιλαμβάνει τις παρακάτω επιλογές:

1. Καθημερινά, ένα από τα παρακάτω είδη:

• Σάντουιτς με ψωμί ολικής άλεσης με κοτόπουλο ή ημίσκληρο τυρί ή αυγό, λαχανικά και σως ελαιόλαδου
• Πίτες λαχανικών ολικής άλεσης (με ή χωρίς τυρί)
• Πίτσες λαχανικών ολικής άλεσης (με ή χωρίς κοτόπουλο)
• Αρτοσκευάσματα ολικής άλεσης (π.χ. μουστοκούλουρο, σταφιδόψωμο, κριτσίνια).

2. 3-4 φορές την εβδομάδα, ημίπαχο γάλα, γιαούρτι ή γιαούρτι με μέλι.
3. Καθημερινά, φρέσκο φρούτο εποχής (μήλο πράσινο ή κόκκινο, αχλάδι, πορτοκάλι ή μπανάνα).

Εναλλακτική μέθοδος σίτισης μαθητών/τριών

Σε περιόδους παύσης λειτουργίας των σχολείων λόγω έκτακτων περιπτώσεων (π.χ., φυσική καταστροφή με δυσκολία πρόσβασης στην περιοχή ή λόγω επιβολής αναγκαίων μέτρων για την προστασία από την COVID-19) η  επιστημονική ομάδα του Ινστιτούτου Prolepsis έχει σχεδιάσει διαιτολόγιο για την παροχή προϊόντων τροφίμων που καλύπτουν τις ανάγκες των μαθητών/τριων για διάστημα μέχρι και 15 ημερών. Έτσι, για να εξασφαλιστεί η σίτιση ακόμα και σε δυσπρόσιτες περιοχές κάθε μαθητής/τρια παραλαμβάνει πακέτα τροφίμων σε τακτά χρονικά διαστήματα, τα οποία περιλαμβάνουν τα τρόφιμα που χρειάζονται για την προετοιμασία του δεκατιανού γεύματος για δύο εβδομάδες.

Το διαιτολόγιο του πακέτου τροφίμων (15νθήμερο πακέτο) περιλαμβάνει τα παρακάτω είδη:

• Ψωμί του τοστ
• Γάλα εβαπορέ
• Εξάδες αυγών
• Φρούτα εποχής
• Λαχανικά εποχής
• Αρτοσκευάσματα ολικής άλεσης (π.χ. μουστοκούλουρο, σταφιδόψωμο, κριτσίνια)

Κάλυψη διατροφικών αναγκών:

Κατά τον σχεδιασμό των γευμάτων και του διαιτολογίου συνυπολογίζονται τα εξής:

1. οι ημερήσιες ανάγκες των παιδιών σε ενέργεια (θερμιδική πρόσληψη)
2. οι ημερήσιες ανάγκες των παιδιών σε μακροθρεπτικά συστατικά (υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λίπος, φυτικές ίνες)

οι ημερήσιες ανάγκες των παιδιών σε μικροθρεπτικά συστατικά (π.χ. ασβέστιο, σίδηρος, φυλλικό οξύ) που είναι απαραίτητα για την ομαλή ανάπτυξη και λειτουργία του οργανισμού κατά την παιδική και εφηβική ηλικία, οι αρχές της υγιεινής διατροφής, καθώς και τα χαρακτηριστικά της παραδοσιακής ελληνικής διατροφής.

Εναλλακτική μέθοδος σίτισης μαθητών/τριών

Σε περιόδους παύσης λειτουργίας των σχολείων λόγω έκτακτων περιπτώσεων (π.χ., φυσική καταστροφή με δυσκολία πρόσβασης στην περιοχή ή λόγω επιβολής αναγκαίων μέτρων για την προστασία από την COVID-19) η  επιστημονική ομάδα του Ινστιτούτου Prolepsis έχει σχεδιάσει διαιτολόγιο για την παροχή προϊόντων τροφίμων που καλύπτουν τις ανάγκες των μαθητών/τριων για διάστημα μέχρι και 15 ημερών. Έτσι, για να εξασφαλιστεί η σίτιση ακόμα και σε δυσπρόσιτες περιοχές κάθε μαθητής/τρια παραλαμβάνει πακέτα τροφίμων σε τακτά χρονικά διαστήματα, τα οποία περιλαμβάνουν τα τρόφιμα που χρειάζονται για την προετοιμασία του δεκατιανού γεύματος για δύο εβδομάδες.

Το διαιτολόγιο του πακέτου τροφίμων (15νθήμερο πακέτο) περιλαμβάνει τα παρακάτω είδη:

• Ψωμί του τοστ
• Γάλα εβαπορέ
• Εξάδες αυγών
• Φρούτα εποχής
• Λαχανικά εποχής
• Αρτοσκευάσματα ολικής άλεσης (π.χ. μουστοκούλουρο, σταφιδόψωμο, κριτσίνια)

Μαθητής Δ’ Δημοτικού